استـــاندارد ICB
استـــاندارد ICB، سلسله ای 4 مرتبه ای از شــایستــگی های مدیــر پــروژه تعریف شده است، که مفاهیم اولیه، فعالیتها و تجربیات، مهارتها، کارکردها، فرآیندهای مدیریتی، روشها، تکنیکها و ابزارهایی که معمولا در مدیریت پروژه به کار گرفته میشوند را بررسی میکنند.
این مدل توسط IPMA (International Project management Association) تدوین شده است. پیش از پرداختن به خود مدل، بهتر است در مورد خود موسسه IPMA بدانیم که این موسسه در سال 1965، تاسیس شده است که متشکل از 43 سازمان (اکثرا اروپایی) بوده و هر سازمان وظیفه دارد استانداردهای ملی و برنامه های اعطای گواهینامه خود را مطابق با محتوای ICB تدوین کند.
نخستین ویرایش ICB در سال 1995 و دومین و سومین ویرایش آن به ترتیب در سالهای 1999 و 2006 منتشر شدند. ویرایش 2006 کاملاً با ویرایش 1999 متفاوت است و میتواند توسط همه کاربران با گرایشهای فرهنگی گوناگون به کار گرفته شود.
در این استاندارد، سلسله ای 4 مرتبه ای از شایستگیهای مدیر پروژه تعریف شده است، که مفاهیم اولیه، فعالیتها و تجربیات، مهارتها، کارکردها، فرآیندهای مدیریتی، روشها، تکنیکها و ابزارهایی که معمولا در مدیریت پروژه به کار گرفته میشوند را بررسی میکنند و در عینحال به دانش مورد نیاز برای متخصصان و مهارتهای تخصصی و پیشرفته که در شرایط خاص کاربرد دارند، میپردازد. ICB روش دسترسی به دانش، تجربه و نگرشهای شخصی را در مدیریت پروژه بیان میکند.
ICB چهل و شش شایستگی را معرفی میکند که با استفاده از روابط کلیدی بین آنها تکمیل شده و در سه گروه شایستگی فنی، رفتاری و زمینه ای قرار میگیرند.
عناصر شایستگیهای فنی
1. موفقیت در مدیریت پروژه
2. گروه های ذینفع
3. اهداف و نیازمندی های پروژه
4. ریسک و فرصت
5. کیفیت
6. سازماندهی پروژه
7. کار تیمی
8. واضح سازی مسئله
9. حیطه و محصولات
10. زمان و فازهای پروژه
11. هزینه و مالی
12. تدارکات و قرارداد
13. تغییرات
14. گزارش ها و کنترل
15. اطلاعات و مستندسازی
16. ارتباطات
17. شروع
18. پایان
عناصر شایستگیهای رفتاری
1. رهبری
2. درگیر شدن و انگیزه
3. خودکنترلی
4. قاطعیت
5. آرامش
6. داشتن ذهن باز
7. خلاقیت
8. نتیجه محوری
9. کارآیی
10. مشاوره
11. مذاکره
12. اختلاف و بحران
13. قابلیت و اطمینان
14. احترام به ارزشها
15. اخلاقیات
عناصر شایستگی های زمینه ای
1. پروژه محوری
2. برنامه محوری
3. پرتفلیو محوری
4. پیاده سازی برنامه و پرتفلیو
5. سازماندهی دائم
6. کسب و کار
7. سیستمها، محصولات و تکنولوژی
8. مدیریت کارکنان
9. سلامت، امنیت و ایمنی در محیط
10. مالی
11. قانونی
هر عنصر شایستگی یک عنوان، شرحی از محتوا، لیستی از فرآیندهای ممکن و محدوده تجربهای که در هر مرحله مورد نیاز است را تشریح میکند. واژگان کلیدی و روابط کلیدی با سایر عناصر، در پایان معرفی هر عنصر ذکر شده است.
ICB متدلوژی، متد و یا ابزار مشخصی را بیان یا پیشنهاد نمیکند، بلکه به جای آن حیطههای موضوعی، روشهایی برای اندازهگیری فعالیتها و برخی مثالها برای هر روش بیان شدهاند. روشها و ابزارها میتوانند توسط سازمان تعریف شوند و مدیر پروژه باید روشها و ابزارهای مناسب با موقعیت هر پروژه را انتخاب کند و به کار گیرد.
در شکل زیر حیطههای سهگانه شایستگی به همراه زیر مجموعه های آن ها قابل مشاهده است.